آموزش استفاده از System Restore ویندوز؛ نجات کامپیوتر تنها با چند کلیک! - گروه سرگرمی

System Restore یک ویژگی کاربردی در ویندوز به شمار می رود که می تواند به رفع بعضی از خرابی ها و سایر مسائل مربوط به رایانه یاری کند. در اینجا نحوه کار با System Restore، نحوه راه اندازی و بعلاوه روش استفاده از این ابزار برای رفع مسائل PC در ویندوز 10 و ویندوز 11 شرح داده می گردد.

System Restore چیست؟

هنگامی که مسئله ای در سیستم شما در نتیجه فعالیت یک نرم افزار مخرب رخ می دهد، تعمیر این ایراد ممکن است سخت باشد. System Restore به شما این امکان را می دهد که نصب ویندوز خود را به آخرین شرایط کاری خود بازگردانید.

سیستم ویندوز این کار را با ایجاد Restore Points یا همان نقاط بازیابی هر چند وقت یکبار انجام می دهد. در حقیقت نقاط بازیابی، عکس های فوری از فایل های سیستم ویندوز، فایل های برنامه خاص، تنظیمات رجیستری و درایورهای سخت افزاری شما هستند. البته شما هر زمان که بخواهید می توانید یک نقطه بازیابی ایجاد کنید، اگر چه ویندوز به طور اتوماتیک یک بار در هفته یک نقطه بازیابی ایجاد می نماید. بعلاوه سیستم عامل ویندوز درست قبل از یک رویداد مهم (مانند نصب درایور، برنامه تازه یا اجرای به روزرسانی ویندوز) یک نقطه بازیابی ایجاد می نماید.

سپس، اگر مسئله ای پیش آمد، می توانید System Restore را اجرا کنید و آن را به نقطه بازیابی اخیر نشان دهید. این تنظیمات، فایل ها و درایورهای سیستم را بازیابی می نماید و سیستم ویندوز شما را به حالت قبلی باز می گرداند.

این موضوع می تواند در هنگام عیب یابی انواع خاصی از مسائل بسیار مفید باشد. به عنوان مثال، اگر درایور دستگاهی را نصب می کنید که رایانه شما را ناپایدار می نماید، می خواهید آن درایور را حذف کنید. با این حال، در بعضی موارد درایور ممکن است به درستی حذف نصب نگردد، یا ممکن است هنگام حذف آن، به فایل های سیستم آسیب برساند. اگر از System Restore استفاده نموده و نقطه بازیابی خاصی را انتخاب می کنید که قبل از نصب درایور ایجاد شده، این فرایند می تواند فایل های سیستم شما را قبل از بروز هر مسئله ای به حالت قبلی بازگرداند.

Windows Restore بعلاوه می تواند برای خنثی کردن آسیب های ناشی از یک برنامه مخرب یا به روز رسانی معیوب ویندوز مفید باشد. گاهی اوقات، برنامه ها و به روز رسانی ها می توانند مسائلی را با برنامه های دیگر یا حتی اجزای سیستم ایجاد نمایند و حذف برنامه ممکن است آسیب را به سادگی معکوس نکند. با این حال، بازگرداندن به یک نقطه قبل از نصب برنامه، اغلب می تواند مشکل را رفع کند.

System Restore با تهیه فایل بکاپ یا پشتیبان فرق دارد. سیستم ریستور به طور خاص روی لایه های اصلی سیستم ویندوز کار می نماید و قرار نیست کل اطلاعات هارد دیسک شما را ذخیره کند. به همین علت، System Restore نسخه های قدیمی فایل های شخصی شما را به عنوان بخشی از عکس فوری خود ذخیره نمی نماید. بعلاوه این ویژگی هیچ کدام از اسناد و پرونده های شخصی شما را هنگام انجام ترمیم حذف یا جایگزین نخواهد کرد. بنابراین روی System Restore به عنوان دریافت یک فایل بکاپ حساب نکنید؛ چرا که قابلیت مذکور با این هدف طراحی نشده و شما برای پشتیبان گرفتن از فایل های خود باید با نرم افزارهای دیگر کار کنید.

چگونه استفاده از System Restore روی برنامه های من تاثیر می گذارد؟

هنگامی که کامپیوتر خود را به نقطه بازیابی قبلی بازگردانی می کنید، هر برنامه ای که بعد از آن نقطه نصب نموده اید به طور حتم حذف می گردد. برنامه هایی که هنگام ایجاد نقطه بازیابی نصب شده اند هنوز در جای خود خواهند بود. از آنجا کهSystem Restore فقط انواع خاصی از فایل ها را بازیابی می نماید، برنامه هایی که احیا می شوند معمولا کار نمی نمایند یا حداقل عملکرد مطلوبی ندارند.

ویندوز به شما اجازه می دهد تا دقیقا ببینید که چه برنامه هایی در هنگام انجام این فرایند تحت تاثیر قرار می گیرند، اما پیشنهاد می کنیم که آخرین نقطه بازیابی ممکن برای به حداقل رساندن مسائل با برنامه ها بازگردانید. بعلاوه ایده خوبی است که قبل از انجام تنظیمات بزرگ یا تغییر تنظیمات، نقاط بازیابی را به طور دستی ایجاد کنید تا بدانید که در صورت احتیاج می توانید به یک نقطه بازیابی اخیر برگردید.

آیا بازیابی سیستم می تواند ویروس ها یا بدافزارهای دیگر را حذف کند؟

بازیابی سیستم راهکار خوبی برای حذف ویروس ها یا سایر بدافزارها نیست. از آنجایی که نرم افزارهای مخرب معمولا در انواع مکان های سیستمی پنهان می شوند، شما به طور معمول نمی توانید به بازیابی سیستم اعتماد کنید که بتواند تمام بخش های بدافزار را ریشه کن کند. شما در نهایت باید با ویروس کش به جنگ ویروس ها رفته یا سیستم عامل را مجدد از نو نصب کنید.

آموزش استفاده از System Restore در ویندوز 10 و 11

روی سیستم بسیاری از کاربران، نقاط بازیابی در درایو C ایجاد می گردد. با این حال برای مابقی کاربران سیستم ریستور به طور پیش فرض برای هیچ درایوی فعال نیست. در حال حاضر هیچ ایده ای مبنی بر این موضوع که چرا این اتفاق می افتد وجود ندارد. حداقل می دانیم که این موضوع هیچ ربطی به ارتقای سیستم عامل، اندازه فضای ذخیره قابل استفاده و نوع درایو ارتباط ندارد.

اگر شما می خواهید سیستم عامل خود را با سیستم ریستور محافظت کنید، شما باید این قابلیت را حداقل برای یک درایو (برای مثال C) فعال کنید. برای این که مطمئن شوید این ویژگی فعال است، روی دکمه Start ویندوز کلیک نموده و سپس عبارت Restore را تایپ کنید. سپس روی Create a restore point کلیک کنید. جای نگرانی وجود ندارد چون با کلیک کردن شما قرار نیست فعالیتی را شروع کنید، بلکه صرفا این بخش باز می گردد.

در سربرگ System Protection، از بخش Protection Settings شما می توانید تمام درایوهای کامپیوتر خود را مشاهده کنید. برای فعال سازی محافظت با سیستم ریستور شما می توانید درایو را انتخاب و سپس دکمه Configure را کلیک کنید. پیشنهاد می کنیم درایو C را فعال کنید.

در باکس پیامی که ظاهر می گردد، روی گزینه Turn on system protection کلیک نموده و سپس اندازه ظرفیتی را که می خواهید به سیستم ریستور اختصاص دهید روی Max Usage تنظیم و در نهایت روی Ok کلیک کنید. در واقع بخش Max Usage معین نماینده حجمی از درایو است که برای این قابلیت اختصاص پیدا می نماید.

شما می توانید سپس گزینه Ok را کلیک نموده تا از این پنجره بیرون بیایید. البته حواستان باشد که وقتی ویندوز یک نقطه بازیابی ایجاد می نماید، این قابلیت روی تمام درایوهایی که ویژگی مذکور فعال شده، یک نقطه بازیابی را ایجاد می نماید.

چگونه یک Restore Point ایجاد کنیم؟

همانطور که قبلا ذکر شد، System Restore به طور اتوماتیک نقاط بازیابی را در یک هفته ایجاد می نماید و بعلاوه هر زمان که یک رویداد بزرگ مانند یک برنامه یا نصب درایور اتفاق می افتد. شما بعلاوه می توانید هر زمان که بخواهید یک نقطه بازیابی ایجاد کنید. منوی استارت را باز نموده و سپس عبارت restore را تایپ کنید و سپس روی Create a restore point کلیک کنید. در سربرگ System Protection روی Create کلیک کنید.

شما می توانید یک شرح برای نقطه بازیابی تایپ نموده تا به خاطر داشته باشید که این نقطه را بر چه اساس و مبنایی ایجاد نموده اید. سپس روی Create کلیک کنید.

به طور معمول روند ایجاد نقطه بازیابی 30 ثانیه طول می کشد. در نهایت سیستم ریستور به شما اطلاع می دهد که فرایند به اتمام رسیده تا شما روی Close کلیک کنید.

چگونه سیستم خود را به نقطه Restore قبلی بازگردانیم؟

فرض را بر این می گیریم که شما با موفقیت توانسته اید سیستم ریستور را فعال کنید اما چطور می توان سیستم عامل ویندوز را در نقطه بازیابی به خصوص احیا کرد؟

شما باید از سربرگ System Protection به سراغ تنظیمات سیستم ریستور بروید. روی منوی استارت کلیک نموده و سپس Create a restore point را انتخاب کنید. در سربرگ System Protection روی دکمه System Restore کلیک کنید.

یک صفحه تازهی باز می گردد که خلاصه ای از شرحات را به شما شرح می دهد. روی Next کلیک کنید.

در صفحه بعد به شما نقاط بازیابی موجود نشان داده می گردد. به طور پیش فرض، با نقاطی روبه رو می شوید که در هر هفته ایجاد می گردد. اگر نقاطی را به صورت دستی هم ایجاد نموده اید در بخش نمایان خواهد شد. گزینه Show more restore points هم می توانید انتخاب کنید تا با نقاط اتوماتیک آشنا شوید.

در هر صورت، مطابق با میل خود یک نقطه بازیابی را انتخاب نموده و سپس روی Scan for affected programs کلیک کنید تا سیستم ریستور هر برنامه ای که احتیاج به حذف است را آنالیز کند.

سیستم ریستور، دو فهرست را به شما نشان می دهد. فهرست بالایی در واقع برنامه ها و درایورهایی است که در فرایند بازیابی به طور حتم پاک می گردد. فهرست پایین نیز برنامه ها و درایوهایی نشان داده می گردد که پس از بازیابی ویندوز، همچنان روی سیستم باقی می ماند. مجدد به این نکته اشاره می کنیم که برنامه ها و درایورهایی که احیا می شوند احتمالا به درستی کار ننموده و شما مجبور می شوید مجدد آنها را نصب کنید.

وقتی آماده فرایند هستید، روی نقطه بازیابی که می خواهید انتخاب و سپس Next را کلیک کنید. گفتنی است که شما می توانید مرحله اسکن را رد نموده و فقط روی next کلیک کنید. با این حال، حتما فهرست برنامه ها را مشاهده کنید تا متوجه تغییرات شوید.

در مرحله بعد از شما خواسته می گردد که فرایند را تایید کنید. به همین علت از انتخاب نقطه بازیابی صحیح اطمینان حاصل نموده و سپس Finish را انتخاب کنید.

سیستم ریستور به شما اطلاع می دهد که به محض شروع، فرایند قابل متوقف کردن نیست. با انتخاب Yes فرایند را شروع کنید.

ویندوز، رایانه شما را مجددا راه اندازی و روند بازیابی را شروع می نماید. ممکن است فرایند مدتی طول بکشد تا System Restore تمام این فایل ها را بازگرداند. بنابراین شکیبا باشید. هنگامی که کامپیوتر شما پشتیبان گیری می گردد، از فایل های نقطه بازیابی انتخاب شده شما استفاده می گردد.

به یاد داشته باشید که System Restore یک نقطه بازیابی اضافی را درست قبل از انجام فرایند ایجاد می نماید؛ بنابراین شما همواره می توانید اقدامات خود را با انجام همین فرایند و انتخاب آن نقطه بازیابی تازه خنثی کنید.

فرایند System Restore چقدر طول می کشد؟

شما باید حداقل 10 دقیقه را مد نظر داشته باشید. البته این فرایند به راحتی می تواند بین 20 تا 30 دقیقه طول بکشد. زمان مورد احتیاج برای سیستم ریستور از رایانه ای به رایانه دیگر فرق دارد؛ چرا که بازیابی سیستم به عواملی مثل نوع هارد دیسک ارتباط دارد.

سایر راه ها برای دسترسی به سیستم ریستور

ما در مطلب آموزش استفاده از System Restore ویندوز به شما شرح داده ایم که به وسیله منوی استارت چطور می توانید به این قابلیت برسید. با این حال، امکان دارد بسیاری از کاربران از این طریق نتوانند سیستم ریستور را فعال نمایند. به همین علت، چند روش دیگر را هم به شما آموزش می دهیم.

1. دسترسی به وسیله دستور در محیط CMD و پاورشل

در CMD، PowerShell یا Windows Terminal عبارت rstrui را تایپ و اینتر کنید تا System Restore باز گردد. این روش حتی در حالت سیف مود ویندوز نیز قابل اجراست.

2. دسترسی به وسیله کنترل پنل

شما بعلاوه می توانید با باز کردن کنترل پنل به وسیله منوی استارت، با کلیک روی Recovery وارد بخش سیستم ریستور شوید. از این بخش شما می توانید درایو ریکاوری را هم ایجاد کنید.

3. دسترسی به وسیله Run

سریع ترین روش برای اجرای سیستم ریستور، استفاده از باکس Run است. شما برای اجرای این بخش باید دکمه های Win و R را با هم فشار دهید یا به وسیله منوی استارت، گزینه Run را انتخاب کنید. بعد از باز شدن این بخش، باید عبارت rstui را تایپ و سپس اینتر کنید.

شما بعلاوه می توانید از تسک منیجر هم یک فعالیت تازه را اجرا کنید. تنها کافی است سربرگ File را باز نموده و سپس روی Run New Task کلیک و سپس عبارت rstrui را تایپ کنید.

آموزش استفاده از System Restore ویندوز با روش های دیگر

اگر سیستم ریستور مشکل شما را رفع نکرد، روش های دیگری برای حل ایرادات سیستمی وجود دارد. اگر مشکل های سیستمی بر اساس آپدیت های اخیر ویندوز شکل گرفته، کوشش کنید بسته های به روز رسانی ویندوز را پاک کنید. احتمالا مسائل سیستم برای همواره رفع می گردد و احتیاجی به آموزش استفاده از System Restore ویندوز نیست.

اگر فایل های سیستمی دچار ایراد شده باشد، شما می توانید با نرم افزار System File Checker در پی یافتن فایل های سیستمی خراب و بازسازی آنها باشید. اگر هم اخیرا درایور خاصی را نصب یا آپدیت نموده اید، شاید مشکل از این درایو باشد که ویندوز به درستی کار نمی نماید.

در نهایت اگر سیستم به درستی بارگذاری نمی گردد، چرا سیستم را در حالت Safe Mode اجرا نمی کنید؟ در صورتی که ویندوز به درستی اجرا نگردد، شما می توانید گزینه advanced startup options را هنگام اجرای سیف مود انتخاب کنید تا با جزئیات بیشتری آشنا شوید.

اگر سیستم ریستور به درستی مشکل را حل نکند، استفاده از حالت سیف مود می تواند کاربردی باشد. شما بعلاوه می توانید ویندوز را در حالت سیف مود اجرا نموده و سپس سیستم ریستور را اجرا کنید. البته به این موضوع دقت کنید که ویندوز در حالت سیف مود، یک نقطه بازیابی تازه و تعیین را هنگام فرایند بازیابی ایجاد نخواهد کرد.

ویندوز 10 و بعلاوه ویندوز 11 دو ابزار برای ریکاوری دارند که در بیشتر موارد کاربردی هستند. با این حال، با ریست کردن کامپیوتر به تنظیمات کارخانه ای می توان تمام تنظیمات ویندوز را به حالت اول برگرداند. هر چند، تمام اطلاعات و فایل های شخصی شما به طور حتم پاک می گردد.

در هر صورت، هر تصمیمی که انتخاب می کنید، حواستان باشد که سیستم ریستور باید روی کامپیوتر شما فعال باشد تا اگر روزی با مشکل روبرو شده اید، توانایی حل ایراد را با استفاده از سیستم ریستور داشته باشید. در این مطلب کوشش نموده ایم آموزش استفاده از System Restore ویندوز را به شما ارائه دهیم.

منبع: howtogeek